На пачатку 2023 года беларускія СМІ заўважылі, што за сродкі дзяржаўнай інвестыцыйнай праграмы ў 2023−2027 гадах плануецца пабудаваць новы вайсковы гарадок і палігон у Гомельскай вобласці, недалёка ад мяжы з Украінай. «Радыё Свабода» атрымала фота пашпарта аб’екта і здымак з месца будоўлі і расказвае, што пра гэта вядома.
Планавалася, што на гэтыя мэты з бюджэту ў 2023 годзе будзе выдзелена 500 тысяч рублёў, у 2024-м і 2025-м — 10 і 40 мільёнаў адпаведна. Праект мусілі распачаць у 2023-м і скончыць у 2027-м.
Будаўніцтва новага вайсковага аб’екта можа быць звязана з заявамі Аляксандра Лукашэнкі, агучанымі ў траўні 2022 года. Тады ён заявіў пра стварэнне ва Узброеных сілах «Паўднёвага аператыўнага камандавання». Паводле іншай версіі, агучанай праектам Motolko.help, там могуць быць размешчаныя вайскоўцы Сіл спецыяльных аперацый.
Дзе і хто будуе
Дакладнае месца будаўніцтва афіцыйна не раскрывалася. Крыніцы «Радыё Свабода» зафіксавалі будаўнічую актыўнасць на тэрыторыі былога піянерскага лагера «Чайка» ў Гомельскім раёне. Гэта прыблізна пасярэдзіне паміж Гомелем і Рэчыцай, да мяжы з Украінай адсюль вядзе асфальтаваная дарога. Да памежнага пераходу ў Новай Гуце - каля 40 кіламетраў. Паводле суразмоўцы, на месцы былога лагера цяпер знаходзіцца будаўнічая тэхніка, рабочыя займаюцца пракладаннем камунікацый.
— Ад горада да аб’екта ўздоўж трасы цягнуць гнуткую трубу, відаць, пад кабель ці сувязь, — сцвярджае суразмоўца.
З пашпарта аб’екта, размешчанага на плоце былога лагера, вынікае, што замоўца будаўніцтва — Упраўленне капітальнага будаўніцтва Узброеных сілаў Рэспублікі Беларусь. Генеральны падрадчык — Гомельскі домабудаўнічы камбінат, будаўнічае ўпраўленне № 243. Праект быў распрацаваны інстытутам «Ваенпраект». Тэрміны будаўніцтва першай чаргі гарадка: кастрычнік 2023 — сакавік 2024 года.
— Не выключана, што вайсковы гарадок будзе разбудаваны не толькі на тэрыторыі былога лагера «Чайка», але і закінутых суседніх лагераў — «Галактыка», «Лясная паляна», «Ліцейшчык». Там пакуль не вядзецца ніякай дзейнасці, але «чужых» адтуль ужо выгналі. Напрыклад, з піянерскага лагера «Галактыка» выгналі аматараў страйкбола, якія раней там стала займаліся, — сцвярджае суразмоўца «Радыё Свабода».
Непадалёк ад новага аб’екта цяпер дзейнічае 1393-я база артылерыйскіх боепрыпасаў, вайсковая часць № 52208.
Незапатрабаваны лагер
Летнікі «Лясная паляна», «Ліцейшчык», «Чайка», «Галактыка» былі пабудаваныя ў лясах пад Гомелем у савецкі час, пераважна ў 60-я гады. Гэта былі профільныя лагеры — у асноўным для дзяцей работнікаў прамысловых прадпрыемстваў горада.
На сайце Камітэта дзяржаўнай маёмасці ў 2021 годзе заяўлялі аб продажы лагера «Чайка». Раней летнік належаў гомельскаму будаўнічаму трэсту № 14. Прадпрыемства прадавала з аўкцыёну сваю маёмасць, у тым ліку і летнік. Ён быў пабудаваны ў 1968 годзе пад вёскай Прыбар Гомельскага раёна.
Лагер не выкарыстоўваўся з 2016 года. Ён мае агульную плошчу амаль 6500 квадратных метраў. У 2021 годзе летнік прадавалі для ахвотных з магчымым кірункам дзейнасці «сацыяльна-бытавога ці вытворчага прызначэння».
Інфармацыі пра новага ўласніка лагера ў агульным доступе няма. З першага разу летнік «Чайка» не ўдалося прадаць — не было ахвотнікаў. На другі аўкцыён уласнік скінуў цану на 20% і прасіў за лагер 807 010,40 беларускага рубля.
Украінскі вайсковы эксперт Алег Жданаў у каментары «Радыё Свабода» зазначыў, што, хутчэй за ўсё, у новым вайсковым гарадку будзе размешчаны гарнізон, задачай якога будзе прыкрыццё дзяржаўнай мяжы.